Vasiyetname Nedir, Nasıl Düzenlenir?
Hukuk sistemimizde, bireylerin ölüm olayı sonrasında mal varlıklarının nasıl dağıtılacağına dair bazı sınırlamalar dahilinde irade beyanında bulunma özgürlüğü tanınmıştır. Bu tür ölüme bağlı irade beyanlarından kaynaklanan işlemlere “ölüme bağlı tasarruflar” denir ve genel olarak miras sözleşmeleri ile vasiyetnameler olmak üzere iki ana kategori altında ele alınabilir.
“Vasiyetname nedir?” sorusunu öncelikle cevaplamamız gerekirse, vasiyetname: Bir kişinin ölümü öncesinde, ölümünden sonra sonuç doğurmak üzere irade beyanında bulunmasıdır. Böylece kişi, ölümünden sonra mirasının ne şekilde paylaştırılacağına ilişkin olarak hukuk düzeninin kendisine tanıdığı özgürlük alanının içerisinde tasarruf yetkisini kullanabilir. Ayrıca kişiler, vasiyetname yoluyla çocuklarına ilişkin olarak tanıma işlemi gerçekleştirebilir ya da bir vakıf kurabilir/mevcut bir vakfa bağışta bulunabilirler.
Her türlü sözlü veya yazılı irade beyanı vasiyetname olarak kabul edilemez, yalnızca kanuna ve usule uygun bir şekilde düzenlenen vasiyetnameler, kişinin iradesine uygun olarak sonuç doğurur. Dolayısıyla vasiyetnamelerin geçerli olarak sonuçlarını doğurabilmeleri, usul ve esasa ilişkin kurallara uygun olarak hazırlanmış olmalarını gerektirir.
Vasiyetname Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
“Vasiyetname nasıl düzenlenir?” sorusuna gelecek olursak: Vasiyetname hazırlanırken öncelikle hangi çeşit vasiyetname hazırlanacağına karar verilmeli, böylece hazırlanmak istenen vasiyetname çeşidine göre hazırlık yapılarak usule ilişkin olarak herhangi bir eksiklik olmaması için gerekli şartlar sağlanmalıdır. Örneğin resmi vasiyetname noterlik nezdinde ve iki tanık huzurunda hazırlanmalıdır. Ek olarak, resmi vasiyetnamede tanıkların niteliklerine ilişkin olarak da düzenlemeler söz konusudur. Vasiyetname:
- Resmi şekilde,
- El yazısıyla veya
- Sözlü şekilde hazırlanabilmektedir.
Resmi vasiyetname ispat kuvveti açısından en çok tavsiye edilen vasiyetname türüdür. Hangi çeşit vasiyetnamenin düzenleneceği hususuna ilişkin olarak karar verilmesi sonrasında esasa ilişkin sınırlamalar(örneğin saklı pay hakkı sahibi mirasçıların saklı payları) dikkate alınmak suretiyle vasiyetname içeriği hususunda belirlemeler yapılır ve vasiyetname böylece kanuna uygun bir şekilde hazırlanmış olur.
En Ufak Bir Hata Çok Büyük Hak Kayıplarına Sebebiyet Verebiliyor
Vasiyetnamenin düzenlenmesi aşamasında en küçük bir hata, miras bırakan kişinin iradesinin hukuk düzeni tarafından hiçe sayılmasıyla sonuçlanabiliyor. Örneğin yaşlı bir kişinin akıl sağlığına ilişkin rapor almaksızın resmi vasiyetname düzenlemesi, resmi vasiyetnamedeki tanıklardan birinin veya her ikisinin tanıklık etmesine engel bir halin bulunması, el yazılı vasiyetnamenin tamamının el yazısıyla yazılması yerine yazıcıdan çıktı alınarak altına imza atılması gibi hallerde ilgililer tarafından vasiyetnamenin iptali davası açılabilecektir.